21 Μαρτίου 2010

«Παλαιστινιακό»: Τρέχουσες Εξελίξεις
Κάλεσμα της Χαμάς για Νέα Intifada
Προκειμένου να διαφοροποιηθεί από τον Παλαιστίνιο ηγέτη Μαχμούτ Αμπάς,
η Χαμάς στις 17 Μαρτίου κάλεσε τον παλαιστινιακό λαό σε νέα Intifada1 (εξέγερση).
Στην ανακοίνωσή της, η διοίκηση της οργάνωσης μεταξύ άλλων αναφέρει ότι «η
Intifada ενάντια στον κατακτητή είναι θεμελιώδης υποχρέωση».
Πάντως, οι παρούσες συνθήκες δεν λειτουργούν θετικά στη βούληση του
παλαιστινιακού λαού για νέα αιματοχυσία στην περιοχή. Στη Δυτική Όχθη, η
πλειοψηφία των Παλαιστινίων τηρεί στάση αναμονής και υποστηρίζει ως ένα βαθμό –
τουλάχιστον προς το παρόν- τις προσπάθειες του Παλαιστίνιου ηγέτη Μαχμούτ
Αμπάς, ενώ στη Λωρίδα της Γάζας επικρατεί αντίθετη άποψη αλλά επιχειρησιακά οι
δυνατότητες της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς είναι περιορισμένες.
Εκατέρωθεν Προσπάθειες Εξομάλυνσης των Σχέσεων
Σε μια προσπάθεια εξομάλυνσης των ισραηλινο-αμερικανικών σχέσεων
προέβη, στις 18 Μαρτίου, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα εκτιμώντας ότι
«τα ισραηλινά σχέδια για την οικοδόμηση νέων οικισμών στην ανατολική Ιερουσαλήμ
δεν βοηθούν την ειρηνευτική διαδικασία», τονίζοντας ωστόσο ότι «το θέμα δεν οδηγεί
σε κρίση τις σχέσεις των ΗΠΑ με έναν από τους πιο στενούς συμμάχους τους».
Αντίστοιχη κίνηση πραγματοποίησε και ο Ισραηλινός υπουργός άμυνας
Εχούντ Μπαράκ, ο οποίος κάλεσε τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο Τζορτζ Μίτσελ
να επιστρέψει στο Ισραήλ, προκειμένου να επιλυθεί η κρίση και να εξευρεθούν οι
δυνατότητες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραηλινών και
Παλαιστινίων. Ως γνωστόν, ο Αμερικανός διπλωμάτης ανέβαλε την προγραμμα-
τισμένη επίσκεψή του στο Ισραήλ και τη Δυτική 'Οχθη, λόγω της «κρίσης» που
ξέσπασε στις σχέσεις Ισραήλ-ΗΠΑ.
Εκτοξεύσεις Ρουκετών και Αεροπορική Επιδρομή της IAF
Την ίδια ημέρα, η υπουργός εξωτερικών της ΕΕ, βαρόνη Κάθριν Άστον,
επισκέφθηκε το Ισραήλ, προκειμένου να αξιολογήσει την κατάσταση στη Λωρίδα της
Γάζας, που παραμένει αποκλεισμένη από τον Ιούνιο του 2007. Θα πρέπει να
1 Στις 28 Σεπτεμβρίου του 2000, κατά την επίσκεψη του Αριέλ Σαρόν με συνοδεία εκατοντάδων
στρατιωτών στο «Όρος του Ναού» (Temple Mount) ξεκίνησε η «Δεύτερη Εξέγερση των
Παλαιστινίων» ή «Al Aqsa Intifada».
2
τονισθεί ότι η ΕΕ παρέχει τη μεγαλύτερη οικονομική βοήθεια προς τους Παλαι-
στίνιους, η οποία ανέρχεται σε ένα δισ. ευρώ ετησίως.
Μετά την είσοδο της Άστον στην περιοχή της Γάζας από το πέρασμα Erez,
εκτοξεύθηκε αυτοσχέδια ρουκέτα τύπου Qassam, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ένας
Ταϊλανδός εργάτης στο Netiv Ha'assera kibbutz2 του νοτιοδυτικού Ισραήλ. Σύμφωνα
με μαρτυρίες, την ίδια ημέρα πραγματοποιήθηκαν συνολικά τρεις εκτοξεύσεις
ρουκετών. Την ευθύνη ανέλαβαν δύο παλαιστινιακές οργανώσεις. Αρχικά η άγνωστη
μέχρι πρότινος οργάνωση «οι Ακόλουθοι των Σουνιτών» (Ansar al-Sunna)3 και στη
συνέχεια η ένοπλη πτέρυγα της Fatah, «Ταξιαρχία των Mαρτύρων του αλ Ακσά» (al-
Aqsa Martyrs Brigade).
Σημειώνεται ότι οι ένοπλες παλαιστινιακές οργανώσεις έχουν μειώσει
σημαντικά τις εκτοξεύσεις των αυτοσχέδιων ρουκετών από τη Λωρίδα της Γάζας,
ειδικά μετά τη διεξαγωγή της εκκαθαριστικής επιχείρησης ευρείας κλίμακας “Cast
Lead” (Δεκέμβριος 2008 – Ιανουάριος 2009).
Στις 19 Μαρτίου, η Πολεμική Αεροπορία του Ισραήλ (Israeli Air Force – IAF),
ως απάντηση στις εκτοξεύσεις των ρουκετών Qassam, πραγματοποίησε αεροπορική
επιδρομή και βομβάρδισε έξι παλαιστινιακούς στόχους στη Λωρίδα της Γάζας, με
αποτέλεσμα τον τραυματισμό δύο Παλαιστινίων. Σύμφωνα με δηλώσεις Ισραηλινού
αξιωματούχου, βομβαρδίστηκαν τρεις σήραγγες λαθρεμπορίου όπλων στα σύνορα
της Λωρίδας της Γάζας με την Αϊγυπτο, δύο στόχοι στο Khan Younis και ένα
μεταλλουργείο κοντά στην πόλη της Γάζας, που χρησιμοποιείτο για κατασκευή
ρουκετών.
Κοινό Ανακοινωθέν από το «Κουαρτέτο»
Λίγες ώρες αργότερα, συνεδρίασε το «Κουαρτέτο»4 (ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία και
ΟΗΕ) στη Μόσχα και εξέδωσε κοινό ανακοινωθέν, σύμφωνα με το οποίο:
· Αξίωσε το πάγωμα των εποικιστικών σχεδίων του Ισραήλ στην
ανατολική Ιερουσαλήμ.
· Έθεσε χρονοδιάγραμμα διεξαγωγής ειρηνευτικών συνομιλιών,
με στόχο την ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους σε δύο
χρόνια.
· Ζήτησε να σταματήσουν οι κατεδαφίσεις των κατοικιών και οι
διωγμοί των Παλαιστινίων.
Η παλαιστινιακή πλευρά μέσω του διαπραγματευτή της Σάεμπ Ερεκάτ
εξέφρασε την ικανοποίησή της και ζήτησε από το «Κουαρτέτο» τη δημιουργία ενός
«μηχανισμού επιτήρησης», οποίος θα εξασφαλίζει το πάγωμα της εβραϊκής
εποικιστικής δραστηριότητας στη Δυτική Όχθη και στην ανατολική Ιερουσαλήμ.
2 Εβραϊκό συνεταιριστικό αγρόκτημα πλησίον στρατιωτικής βάσης και μερικές εκατοντάδες μέτρα
από το φράχτη ασφαλείας της Λωρίδας της Γάζας.
3 Πιστεύεται ότι πρόκειται για νέα οργάνωση μιας ομάδας Σαλαφιστών στη Λωρίδα της Γάζας, που
εμπνέεται από την al-Qaeda.
4 Οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ρωσία και ο ΟΗΕ συνιστούν το «Κουαρτέτο», που «κατασκεύασε»
το ειρηνευτικό σχέδιο «Οδικός Χάρτης» (Road Map Peace Plan) και το οποίο επικυρώθηκε από το
Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, με την Απόφαση 1397 (UNSCR 1397, 2002). Ο «Οδικός Χάρτης»
παρουσιάσθηκε στην ισραηλινή κυβέρνηση και στην Παλαιστινιακή Αρχή στις 30 Απριλίου του 2003
και αποτελεί την πλέον πρόσφατη ισραηλινο-παλαιστινιακή επίσημη ειρηνευτική συμφωνία.
http://www.geostrategy.gr/pdf/20100315_Israeli_Palestinian_Conflict1.pdf
3
Σημεία Έντασης στην Ανατολική Ιερουσαλήμ
Οι περιοχές της ανατολικής Ιερουσαλήμ, για τις οποίες εγκρίθηκαν αποφάσεις
επέκτασης των εβραϊκών εποικισμών και προκάλεσαν τις διαμαρτυρίες των
Παλαιστινίων, είναι:
· Περιοχή Gilo: Έγκριση σχεδίου οικοδόμησης 850 εβραϊκών κατοικιών
(Νοέμβριος 2009).
· Περιοχή Pisgat Zeev: Έγκριση σχεδίου οικοδόμησης 600 εβραϊκών
κατοικιών (Ιανουάριος 2010).
· Περιοχή Sheikh Jarrah: Εκδίωξη Παλαιστινίων τους 18 τελευταίους
μήνες προς όφελος των Εβραίων εποίκων.
· Περιοχή Ramat Shlomo: Έγκριση σχεδίου οικοδόμησης 1.600
εβραϊκών κατοικιών (Μάρτιος 2010).
· Περιοχή Silwan: Εντολή κατεδάφισης 88 παλαιστινιακών κατοικιών,
που ανεγέρθηκαν χωρίς άδεια οικοδομής.
· Τείχος Ασφαλείας στη Δυτική Όχθη: Η κατασκευή του «τείχους
ασφαλείας», εκτός των άλλων, δημιουργεί και πρόβλημα στις μετακινήσεις
των Παλαιστινίων, από τη Δυτική Όχθη προς την Ιερουσαλήμ.
Διπλωματικό Πλεονέκτημα Διατηρεί ο Νετανιάχου
Στην παρούσα φάση, πραγματοποιείται μια μεθοδευμένη προσπάθεια της
Ουάσιγκτον προκειμένου να απομονώσει διπλωματικά το Ισραήλ, ώστε να πιεσθεί ο
Ισραηλινός πρωθυπουργός και να αναγκασθεί να παγώσει –τουλάχιστον προς το
παρόν- τις εποικιστικές δραστηριότητες της ανατολικής Ιερουσαλήμ, γεγονός που
πιθανόν θα ικανοποιήσει τον αραβικό κόσμο και θα φέρει την παλαιστινιακή πλευρά
στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Το επόμενο βήμα είναι η διεξαγωγή έμμεσων διαπραγματεύσεων, οι οποίες με
τη σειρά τους -εφόσον ευοδώσουν- θα δημιουργήσουν τις κατάλληλες προϋποθέσεις
για διεξαγωγή απευθείας διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο πλευρών.
Θα πρέπει να τονισθεί ότι ο Νετανιάχου διατηρεί το διπλωματικό πλεονέκτημα,
καθότι αντιλαμβάνεται τις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες βασίζεται η
πρωτοβουλία της Ουάσιγκτον και ανά πάσα στιγμή μπορεί να προβεί σε ενέργειες,
που θα προκαλέσουν τη διακοπή των διαπραγματεύσεων. Μια τέτοια εξέλιξη θα
πυροδοτούσε και πάλι ρήγμα στις σχέσεις Ισραήλ-ΗΠΑ.
Λαμβάνοντας υπόψη την προϊστορία των ειρηνευτικών συνομιλιών, προκύπτει
ότι οι πιθανότητες διπλωματικής αποτυχίας της Ουάσιγκτον είναι αυξημένες. Όμως, το
ζητούμενο είναι γιατί ο Ομπάμα διάλεξε αυτή τη χρονική στιγμή να πιέσει το
Νετανιάχου, όταν το μείζον πρόβλημα για την Ουάσιγκτον και το Ισραήλ στην περιοχή
της Μέσης Ανατολής είναι ο τερματισμός της ανάπτυξης του πυρηνικού
προγράμματος του Ιράν; Και κατά πόσο σχετίζεται η πορεία της ειρηνευτικής
διαδικασίας με τις μελλοντικές εξελίξεις που αφορούν το ιρανικό πρόβλημα;
Γιαννακόπουλος Βασίλειος

Next previous home

Share

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More