7 Μαΐου 2010

Μνημείο Ολοκαυτώματος στην καρδιά της Αθήνας

Η Αθήνα ήταν η τελευταία πρωτεύουσα της Ευρώπης που δεν είχε μνημείο αφιερωμένο στους χιλιάδες Ελληνες Εβραίους που βρήκαν τραγικό θάνατο στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Χίτλερ.

Εικόνα
«Οι ακμές του διαμελισμένου Αστεριού του Δαβίδ δείχνουν προς τα σημεία του ορίζοντα όπου οι εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας αφανίστηκαν» λέει η Ντιάννα Μαγκανιά

Ετσι τόνισε χθες ο Βενιαμίν Αλμπάλας, πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών. Την ερχόμενη Δευτέρα, στις 7.30 μ.μ., έξω από την περίφραξη του αρχαιολογικού χώρου του Κεραμεικού θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια του αθηναϊκού μνημείου του Ολοκαυτώματος. Το εμπνεύστηκε και το σχεδίασε η μικρασιατικής καταγωγής Ελληνοαμερικανίδα γλύπτρια, Ντιάννα Μαγκανιά.



Σε μια πόλη που τα περισσότερα γλυπτά στον δημόσιο χώρο είναι είτε αδιάφορα είτε κακόγουστα, το έργο της Ντιάννας Μαγκανιά ξεχωρίζει τόσο για τη λιτή, γεωμετρική αισθητική του όσο και τη «σιωπηλή» δραματική του ένταση. Το μνημείο επιλέχτηκε ύστερα από διαγωνισμό, στον οποίο συμμετείχαν 19 καλλιτέχνες με αξιόλογες προτάσεις. Αναπαριστά ένα μαρμάρινο διαμελισμένο Αστρο του Δαβίδ, που συμβολίζει το πλήγμα που υπέστη ο Εβραϊσμός της Ελλάδας από τους ναζί. Τα αποκομμένα τρίγωνα βρίσκονται διάσπαρτα σε μικρές ακανόνιστες αποστάσεις γύρω από το ακέραιο κεντρικό τμήμα, αναφορά στον πυρήνα που επέζησε, για να συνεχίσει την ιστορική πορεία των εβραϊκών κοινοτήτων της Ελλάδας.

Η τοποθέτηση του μνημείου στη συμβολή των οδών Μελιδόνη, Ερμού και Ευβούλου δεν είναι καθόλου τυχαία. Λίγα μέτρα πιο πέρα, στη Συναγωγή, στις 24 Μαρτίου του 1944 έγινε η παγίδευση και σύλληψη των Εβραίων της Αθήνας από τους Γερμανούς. Η Γκεστάπο μ' ένα αιφνιδιαστικό μπλόκο συνέλαβε όλους τους παρόντες, περίπου 350 άτομα, κυρίως άνδρες. Την ίδια στιγμή, γερμανικά καμιόνια άρπαξαν τις γυναίκες και τα παιδιά από τα σπίτια τους και τους μετέφεραν στη Συναγωγή. Ετσι συγκεντρώθηκαν 800 περίπου άτομα. Την Κυριακή 2 Απριλίου οι Εβραίοι αιχμάλωτοι μεταφέρθηκαν με αυτοκίνητα στο σταθμό του Ρουφ και από εκεί για την Πολωνία. Εφτασαν στο Αουσβιτς στις 10 Απριλίου 1944. Στους θαλάμους αερίων και στα κρεματόρια υπολογίζεται ότι εξοντώθηκαν 1.000 Αθηναίοι Εβραίοι. Το σύγχρονο γλυπτό είναι μνημείο, αλλά και μνήμα για όσους δεν αξιώθηκαν δικό τους τάφο.

Στη χθεσινή πένθιμη μέρα, μετά τα τραγικά γεγονότα με τους νεκρούς της Αθήνας, περπατήσαμε με τη γλύπτρια Ντιάννα Μαγκανιά ανάμεσα στους ωχροκίτρινους μαρμάρινους όγκους του μνημείου του Ολοκαυτώματος. Στην εσωτερική πλευρά των αποκομμένων τριγώνων διαβάζουμε τα ονόματα των 30 ελληνικών πόλεων, από τη Θεσσαλονίκη μέχρι τη Λάρισα (ήταν η πρώτη ελληνική πόλη που αποφάσισε το 1987 να τιμήσει τη μνήμη των Εβραίων με μνημείο) και το Διδυμότειχο, στις οποίες υπήρχαν οι εβραϊκές κοινότητες.

«Η αρχική σύλληψη συνδέεται με την κληρονομιά της διασποράς και τις κοινές αξίες των Εβραίων και των Ελλήνων του εξωτερικού», λέει η καλλιτέχνις. «Κατέληξα σ' ένα σχέδιο μνημείου, το οποίο μετατρέπει αυτή την εκπληκτική θέση πάνω από τον Κεραμεικό σε πυξίδα. Οι ακμές του διαμελισμένου Αστεριού του Δαβίδ δείχνουν προς τα σημεία του ορίζοντα, όπου εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας αφανίστηκαν. Η αναγραφή των ονομάτων των πόλεων στις εσωτερικές όψεις των τριγώνων παραπέμπει σαφώς σε τάφους και επιτύμβιες στήλες. Η γειτνίαση του μνημείου με τον Κεραμεικό ενεργοποιεί τον διάλογο με τον αρχαίο χώρο ταφής, ενώ ο κήπος που το περιβάλλει, αποτελούμενος από τα βότανα που ευδοκιμούν στις ελληνικές πόλεις των Εβραίων, λειτουργεί ως μεταφορά του τόπου, της ίασης και της μνήμης». *
http://www.enet.gr/?i=news.el.texnes&id=159537

ΕΙΠΑΤΕ ΚΑΤΙ;ΕΔΩ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΧΑΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΜΟΥΝΙ ΧΤΕΝΙΖΕΤΑΙ

Next previous home

Share

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More